آموزش دستیاری دندانپزشک – انواع ترمیم ها

در ادامه مبحث آموزش دستیاری دندانپزشک درباره انواع ترمیم ها ، کلاس بندی ترمیم در دندانپزشکی و سطح دندان (ترمیم های 1 سطحی 2 سطحی ) صحبت خواهیم کرد.

انواع ترمیم ها : مطابق تصویر فوق دندان شماره 6 (وسط) را در نظر بگیرید. مشاهده می کنید که دندان سطوح مختلف دارد سطح اکلوزال (Occlusal) در واقع همان سطحی است که ما با آن غذا را می جویم. سطح مزیال (Mesial) یا همان سطح جانبی که با دندانهای دیگر در ارتباط است. سطح دیستال (Distal) و سطح باکال (Buccal) از دیگر سطوح دندان ها میباشند. همچنین شیاربندی هایی که در نواحی داخلی دندان شکل گرفته است. هنگام آغاز پوسیدگی هر یک از این نواحی مستعد شروع آن هستند. ولی بطور معمول پوسیدگی از شیارهایی که داخل دندان هست شروع میشود. خیلی از افراد در سنین پایین شیاربندی انجام میدهند.

انواع سطح بندی ترمیم

در عکس فوق فرد شیاربندی روی دندان خود انجام نداده است اما با رعایت بهداشت سلامت دندان خود را حفظ کرده است. در عکس شماره 7 (اولین دندان از سمت راست) لکی را مشاهده میکنیم که توسط ویزیت کیلینیکی و با سوند این سطوح را لمس می کنیم. در صورت ایجاد شدن گیر و یا حس سطح نرم در سوند تغییر ایجاد میشود. در اینجا ما متوجه یک پوسیدگی، هر چند خیلی سطحی میشویم.

این نوع ترمیم پوسیدگی که نیازی به تزریق و بی حسی وجود ندارد ترمیم یک سطحی نام دارد. بنابراین منظور از ترمیم های 1 سطحی 2 سطحی و 3 سطحی عمق پوسیدگی دندان می باشد. هر چقدر عمق پوسیدگی بیشتر باشد ما باید سطح بیشتری از دندان را برداریم و همینطور به عصب دندان نیز نزدیک میشویم.

همانطور که در عکس فوق مشاده می کنید سطح دندان توسط ماده آمالگام ترمیم شده است. در صورت تمایل میتواند مبحث کامپوزیت و آمالگام را در مقاله ای با همین نام در سایت مشاهده بفرمایید. سطح پوسیدگی دندان فوق خیلی سطحی بوده و سطح گستردگی زیادی ندارد. این نوع ترمیم در دسته یک سطحی ترمیم با آمالگام طبقه بندی میشود.

در تصویر بعدی دو دندان 6 و 7 را مشاهده می کنید. در دندان 6 (سمت راست) عمق پوسیدگی و نواحی که درگیر پوسیدگی عمیق شده است خیلی بیشتر از دندان 7 میباشد.  در واقع دندان شماره 7 جزو درمانها و ترمیم های 1 سطحی محسوب میشود.

لازم بذکر است برای تشخیص دقیق عمق پوسیدگی مشاهده و بررسی رادیوگرافی ها، OPG و عکس PA الزامی میباشد. تشخیص عمق پوسیدگی دندان از روی ظاهر دندانها مستلزم کسب تجربه کاری در این زمینه میباشد.

انواع کلاسبندی ها و نواحی برای پوسیدگی

در تصویر فوق سمت چپ، تصویر گرافیکی طراحی شده ای را برای درک عمق پوسیدگی مشاهده می کنید. تصویر سمت راست نیز یک دندان طبیعی نمایش داده شده است.

ترمیم (Class I)

تقریبا در سطح دندان صورت انجام گرفته و به دیواره های دندان یا طوق دندان (ناحیه بین لثه و دندان) سرایت نکرده است. در این نوع ترمیم، درمان با کامپوزیت همرنگ دندان و یا آملگام انجام میگیرد.

ترمیم (Class II)

ترمیم (Class II) یعنی دیواره های دندان Mesial و Distal را درگیر پوسیدگی شده و یک دیواره تخریب گردیده است. همانطور که در عکس وسط می بینید یکی از دیواره های دندان در سمتMesial  دچار پوسیدگی شده است. عمق پوسیدگی تا حدی پیشرفته که یک دیواره بصورت کامل تخریب شده است. تخریب دیواره های Mesial و Distal جزو ترمیم های Class IIبه حساب می آیند

در عکس رادیوگرافی آسیبهایی در دیواره های اطراف دندان مشاهده میگردد. تیرگی هایی که در بین دندانها مشاده میگردد حاکی از پوسیدگی بین دندانی میباشد. افرادی که از نخ دندان استفاده نمیکنند آمار بالایی از این نوع پوسیدگی ها را شامل می شوند. در عکس رادیو گرافی فاصله بین پوسیدگی و عصب دندان قابل مشاهده بوده و انواع سطحهای ترمیمی را تعیین میکند. نزدیک بودن و رسیدن پوسیدگی به عصب دندان بیانگر 3 سطحی بودن ترمیم است.

ترمیم (Class III)

این نوع ترمیم بیشتر در دندانهای جلو و قدامی انجام میگیرد. همانطور که در تصویر فوق مشاهده می کنید پوسیدگی بخشی مربع شکل از دندان را تحت تاثیر قرار داده و کل دیواره دندان را تخریب نکرده است. لازم به ذکر است تفاوت ترمیم کلاس دو و کلاس 3 در میزان تخریب دیواره ها و اینکه در کدامیک از دندانها اتفاق بیفتد است. در عکس رادیوگرافی عمق پوسیدگی نشان دهنده Class III بودن ترمیم است. اصولا ترمیمهای Class III به بالاتر با مواد همرنگ کامپوزیت انجام میشود.

ترمیم (Class IV)

در ترمیم Class IV پوسیدگی علاوه بر دیواره به تاج دندان نیز سرایت کرده است. آسیب دیدن تاج دندان بر اثر ضربه یا اتفاقاتی شبیه به آن نیز جزو همین کلاس ترمیمی قرار میگیرد. در عکس رادیوگرافی نیز از بین رفتن تاج دندان را شاهد هستیم.

ترمیم (Class V)

این نوع ترمیم شبیه شکل لوبیا یا یک قلب است که در فضای بین لثه و طوق دندان اتفاق می افتد. در عکس زیر مشاهده میکنید که پوسیدگی میان لثه و دندان خلفی روی داده است. همچنین در عکس وسط پوسیدگی میان لثه و دندان قدامی رخ داده است. همچنین در عکس دندان طبیعی پوسیدگی بین لثه و تاج دندان اتفاق افتاده است. پوسیدگی توسط فرزهای مختلف برداشته شده و با مواد همرنگ دندان پر میشود. همرنگ بودن مواد هم بعلت زیبایی و هم عمق پوسیدگی حتی در دندانهای خلفی نیز رعایت می شود.

پس از خواندن مطلب فوق و مشاهده ویدئو جلوی آینه قرار بگیرید و یا با نگاهی ظاهری به دندانهای افراد خانواده و دوستان مشاهده کنید که در کدام دندانها پوسیدگی وجود داشته و با چه درجه و سطحی پیشروی کرده است. بدون شک تشخیص بموقع پوسیدگی دندان و مراجعه به موقع به دندانپزشک عمر و سلامت دندانهای شما را تضمین میکند. استفاده از مسواک، نخ دندان، دهانشویه ها در حفظ سلامت دهان و دندان نقش بسزایی داشته و همواره از طرف ما توصیه میگردند.