• • تجهیزات دندانپزشکی

ابزار های کلینیک دندانپزشکی پزشکی ابزاراتی هستند که متخصصان دندان پزشک برای ارائه خدمات دندان پزشکی از آنها استفاده می کنند. این تجهیزات شامل ابزار هایی برای معاینه، درمان، ترمیم و برداشتن دندان ها و ساختار های دهانی اطراف آن هستند.ابزار های استاندارد ابزار هایی هستند که برای معاینه، ترمیم و استخراج دندان ها و ایجاد تغییر در بافت دهان به کار می روند.

در ادامه ی این مقاله درباره ی انواع تجهیزات دندانپزشکی خواهید خواند:

• ابزارهای معاینه
  • اینه
  • پروب ها

• رترکتورها

• بی حسی موضعی

• هندپیس ها

• لوازم مربوط به لیزر تراپی

• تورک رنچ ها
• فرزها
  • فرزهای جراحی

• ابزار های ترمیمی
  • اکساواتورها

• برنیشه ها

• پلاگرها

• ابزارهای پریودنتال
  • اسکیلر ها
  • کورت ها

• ابزارهای پروتز
  • پروتز متحرک

• ابزارهای جراحی / کشیدن دندان
  • فورسپس های دندانی 
  • الواتورها
  • چیزل ها
  • وسایل ارتودنسی
  • وسایل اندودنتیک

    • ابزار های معاینه

این ابزارالات به متخصصان دندانپزشک این اجازه را می دهد تا در طی جراحی و یا تشخیص بیماری و درمان ،دسترسی بهتری به بافت مورد نظر و بافت آسیب دیده داشته باشند.

• آیینه

آینه ی دندان پزشکی توسط دندان پزشک یا کمک یار دندان پزشک مورد استفاده قرار میگیرد تا تصویری از دندان ها در موقعیت هایی که دیدن دندان سخت و یا غیر ممکن است در درون آینه داشته باشند. آنهاهمچنین برای بازتاب نور برروی  سطوح موردنظر،دیدن غیرمستقیم اعضا ،برای بهبود دسترسی و بینایی مورد استفاده قرار می گیرند.

• پروب ها

پروب فورکیشن یا اکتشافگر دندانی

پروب پریودنتال

• • رترکتورها

• رترکتور دهانی
• آینه دندانی
• رترکتور چانه

رترکتور زبان

رترکتور لب

• بی حسی موضعی

بیهوشی و بی حسی در سه گروه کلی طبقه بندی می شود: موضعی، منطقه ای و بیهوشی کامل. هر یک از آن ها به نوعی سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار می دهند و میتوانند با روش های بسیار متعدد و متفاوت و همچنین داروهای مختلف صورت بگیرند.بی حسی موضعی نوعی داروی بیهوشی است (که می تواند تزریق شود، اسپری شود و یا مانند روغن به محل موردنظر مالیده شود) که تنها محدوده ی کوچک و مشخصی را (برای مثال دست، پا یا قسمتی از پوست) بی حس میکند. با بی حسی موضعی فرد در طی انجام پروسه هوشیار و بیدار است. اثر بی حسی موضعی تنها برای مدت زمان کوتاهی باقی می ماند و اغلب برای جراحی های سرپایی و جزئی مورد استفاده قرار می گیرد (نوعی از جراحی که در آن بیماران برای انجام جراحی می آیند و همان روز می روند و مرخص می شوند).  برای افرادی که در مطب پزشکان یا کلینیک های  پزشکی جراحی های سرپایی انجام می دهند معمولا این نوع بیهوشی صورت می گیرد (برای مثال دندان پزشک و یا متخصص پوست). این دارو می تواند محدوده ی موردنظر را در طی پروسه ی جراحی و هم چنین برای مدتی پس از آن برای کمک به کنترل و کم کردن اثرات جراحی ،بی حس نگه دارد.با توجه به سایز بسیار کوچک سرنگ های مدرن پنهان کردن آن ها بسیار آسان صورت می گیرد، پزشکان نیز می توانند به آسانی  سرنگ را به درون دهان بیمار وارد کنند بدون آن که آسیبی به بیمار برسد. در نتیجه پزشک عمل بیهوشی و بی حسی را سریعتر انجام داده و می تواند با سرعت بیشتری به انجام مراحل بعدی بپردازد.جنبه ی دیگری که در رابطه با سرنگ ها اهمیت دارد قابلیت های استفاده است. به این منظور که پزشکان به راحتی می توانند مایع را درون سرنگ ریخته و با توجه به کدگذاری ها و دستور العمل های رنگی بر روی بدنه ی سرنگ به طور کار آمد از آن استفاده کنند.دستگاه به طور ویژه ای طراحی شده است تا دکتر بتواند به راحتی آن را به دست گرفته و به بهترین روش کار را انجام دهد. بعضی از سرنگ ها نیز دارای یک دسته ی قدرت است که به پزشک این اجازه را می دهد که به جای تمرکز بر میزان فشار وارده به سرنگ و در نتیجه مقدار ماده ی خروجی با تنظیم کردن مقدار ماده ی بیهوشی موردنیاز در تنظیمات دستگاه این کار را با دقت بیشتر و به صورت خود کار انجام دهد.

هندپیس های دندانپزشکی

• هندپیس های جراحی

هند پیس ها در انواع بسیار مختلفی نظیر: پرسرعت، کم سرعت، هدایت هوای پرسرعت ، سرعت پایین، اصطکاک گیر و… وجود دارد.

لیزرتراپی

لیزر دندان پزشکی نوعی لیزر است که به طور خاص برای استفاده در جراحی دهان یا دندانپزشکی طراحی شده است. استفاده از لیزر بعد از عمل می تواند عوارض را کاهش دهد و نیاز به بیهوشی را نیز کم کند. این روزها در تبلیغات برخی مطب‌ها و کلینیک‌های دندان‌پزشکی نیز نوید استفاده از لیرز برای رهایی از صدای آزاردهنده توربین‌های دندان‌پزشکی و کاهش درد و خون‌ریزی را می‌شنویم.  به طور کلی لیزر ها در بخش های مختلفی به کار می روند و بروز مبحثی جدید در دندان پزشکی را نوید می دهند.

تورک رنچ ها 

تورک رنچ ها نوعی آچارهستند که برای اعمال دقیق یک گشتاور خاص به یک پیچ به منظور تثبیت پروتز دندان، دندان مصنوعی و یا ایمپلنت دندان مورد استفاده قرار می گیرد.

 فرزها

فرز ها و مته هایی که در دندان پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند یا از کاربید تنگستن چندلایه و قوی، روکش الماس و یا استیل ضد زنگ ساخته می شوند. انواع بسیار مختلف و دسته بندی های متفاوتی از فرز ها و مته ها وجود دارد. بعضی از پر استفاده ترین آن ها در ادامه آورده شده است:

• فرز ته گرد ( از سایز 1/4 تا 10) 

• مخروط معکوس ( از سایز33½ تا 90 ال ).

• در نوعی دیگر از دسته بندی، فرز ها بر اساس نوع میله و بدنه شان گروه بندی می شوند. به عنوان مثال ، یک نوع فرز زاویه دار یا زاویه سمت راست ، فقط در یک هندپیس با سرعت آهسته و ابزارات contra-angle استفاده می شود.   اشکال مختلف دیگری از مته ها نیز وجود دارد که در مراحل مختلف و پروسه های خاص مورد استفاده قرار می گیرد. مته های اپریتیو: شکافنده ی تخت، گلابی شکل، فوتبال، گرد، مخروطی، شعله، محفظه، تاق ، انتهای برش ، فرز و مته ی جوانه ، فولاد ، مخروط وارونه ، الماس ، سنگ قهوه ای و سنگ سبز

• ابزارهای ترمیمی

• اکسکویتور

میله ای بلند با سری نوک تیز برای برداشتن پوسیدگی ها و و پانسمان های دندان

• Spoon excavator: برای برداشتن پوسیدگی های نرم به کار می رود.
• : Half hollenbach برای تشخیص بر آمدگی یا فلش
• Dental hatchers: برای بزرگ تر کردن دهانه ی حفره ی دندان و برش سطحی مینای آن به کار می رود.
• Chisels: اسکیلر چیزل ها یا اسکنه ها ابزارالاتي برای كنده كاري قطعات كوچك استخوان خارجي براي رسيدن به قسمت نرم داخلي هستند.چيزل براي خراش،بريدگي، تراشيدن، تميز كردن و فرم ايجاد كردن روي استخوان استفاده مي شوند

• برنیشر یا براق کننده ها

برنیشر ها برای پولیش کردن، صاف کردن و هم چنین کانتور کردن امالگام ها و کامپوزیت های دندانی به کار می روند.به طور کلی برنیشر یا براق کننده وظیفه صاف کردن آمالگام پس از متراکم کردن ، شکل دادن نوار ماتریس قبل از قرارگیری و حالت دادن  اولیه آمالگام را به عهده دارد.

• انواع برنیشر

  • • Flat plastic
    • Ball burnisher
    • Beavertail burnisher
    • Cone burnisher
    • Pear shaped burnisher

• پلاگرها

  • پلاگر های دندانی که به نام هایی نظیر امالگام نیز معروف است برای فشرده سازی و بالا بردن تراکم مواد پرشده  به وسیله اعمال فشار استفاده می شود.دو نوع عمده این پلاگرها :پلاگر امالگام و پلاگر 49

    

    پلاگردر دندانپزشکی

ابزار آلات پریودنتال

• اسکالرها و جرم گیر های سبک

این ها برای از بین بردن رسوبات و جرم های نرم به کار می روند. آن ها شامل موارد زیر هستند:

• MF 4/5
• Drury scalers
• Fine excavators

• اسکالر ها و جرم گیرهای پیشرفته

برای برداشتن جرم ها و لکه های سنگین از جرم گیر های سبک استفاده نمی شود بلکه از این نوع پیشرفته تر که با نام اسکالر های هوی شناخته می شوند استفاده می کنیم. بعضی از آن ها در ادامه اورده شده است:

• Scaler 152
• Jacquette 1
• Jacquette 2
• Jacquette 3
• American pattern B
• Excavator
• Hoe scaler
• Cushion scaler

کورت ها

انواعی از آن ها شامل:

• کورت های یونیورسال : کورت یونیورسال یکی از لوازم دندانپزشکی است که وظیفه تراشیدن و حذف رسوبات و رنگ از دندان ، تراش سطوح بالا و زیر لثه ای و حذف بافت نرم پوشاننده پاکت پریو یا سطح ریشه را به عهده دارد.

  

  انواع کورت در دندانپزشکی

• گریسی کورت ها : این کورت به شکل نیم دایره ای مسطح است ، اما یک لبه ی آن پایین تر از دیگری است. از زاویه ی 70 درجه تا سطح ریشه دندان استفاده می شود.

انواع ابزار پروتز های متحرک

• اسپاتول محکمه(Spatulas for mixing Dental plaster)
•  اسپاتول هم زن (Spatulas for mixing Impression materials)
• کاسه پلاستیکی (Mixing bowls )
• اسلب شیشه  ای( Glass mixing slab )
• Fox plane
• Willis gauge
• Calipers
•  شعله( Bunsen burner)
•  تورچ( Blow torch)
• چاقوی موم (Wax knife) 
• اسپاتول موم(Wax spatula)  
• کارور موم(Wax carver) 
• Lecrons carver
• Articulators
• Face bow

• ابزار آلات جراحی و استخراج

فورسپس های دندان پزشکی

در سال 1840 ، اقای جان توماس و دوستش ایرارد اولین گونه از پنس های دندان پزشکی را تولید کردند. در سال 1841، توماس مقاله ای نوشت که در آن در رابطه با کشف و ساخته ی جدیدش با کل دنیا سخن میگفت و پنس های جدید را که تا قبل از آن هیچ گاه ساخته نشده بودند به همه معرفی کرد. در سال های ابتدایی، در حدود قرن هجده و نوزدهم، بالا رونده ها و پیکان ها به عنوان ابزارالات استخراج استفاده می شدند چرا که ایده ی استفاده از پنس ها وجود نداشت، اما ایده ی بیرون کشیدن در مرحله ی اول با ابزار الات ابتدایی موجود بود. در گذشته کاربرد این وسایل متفاوت بود، برای مثال برای بیرون کشیدن دندان از لثه مورداستفاده قرار میگرفتند در حالی که امروزه پنس ها برای خارج کردن وسایلی نظیر پنبه ها به کار می روند.

• انواع فورسپس های دندانپزشکی

  • Cow horns #23
  • یونیورسال فک بالا (Upper universals)
  • یونیورسال باریک فک بالا (Upper universal fine)
  • یونیورسال فک پایین( Lower universals)
  • فورسپس کانین فک بالا (Upper canine)
  • فورسپس مستقیم با شنک بلند برای فک بالا (Upper straight long)
  • فورسپس مستقیم با شنک کوتاه برای فک بالا( Upper straight short)
  • فورسپس مولار راست بالا (Upper right molar)
  • فورسپس مولار چپ بالا (Upper left molar )
  • فورسپس عقل بالا (Upper wisdom tooth)
  • Greyhound
  •  فورسپس ریشه کش (Root) 
  • Bayonet

• الواتور ها

  • لوکساتور باریک و پهن و مستقیم و منحنی (Narrow and wide, straight and curved luxators)
  • الواتور کوپلن( Coupland’s elevators)
  • Warwick James elevators
  • الواتور کرایر (Cryer elevators)
  • Winter elevators
  • Periosteal elevators
  • Molts elevators
  • Root-tip pick elevator
  • الواتور نوک ریشه(Heidbrink root tip elevators)
  • الواتور نوک ریشه (Crane root tip elevators)
  • الواتور گلدانی (Potts elevators)
  • Cogswell-A & B elevators
  • Flat elevators
  • Miller’s apex luxators
  • Crossbar apex luxators 

• چیزل ها

Osteotome

• • ابزارهای ارتودنسی

• Ligature
• Distal end cutters
• Bracket holder
• Band pusher
• Band setter
• Hemostat/Mathieu pliers
• Bird Beak Piers
• Distal End Cutter
• Bracket Twizzer
• Tucker
• Cinch Back 

• ابزارهای اندودنتیک

  • k فایل دندانپزشکی (k-files)
  • H فایل دندانپزشکی(H-files)
  • فایل انعطاف پذیر نیکل -تیتانیوم (NiTi flex files)
  • فایل های مسیریاب در دندانپزشکی (pathfinder files)
  • فایل های دستی (manual tapered file)
  • فایل های روتاری (Rotary tapered files)
  • فایل های انعطاف پذیر Controlled memory 
  • فرزهای (Gates glidden )
  • فرزهای (Peeso reamer )
  • فایل های (Mcspadden )
  • فایل های خارج کردن گوتا پرکا  (Guttapercha retrieval )
  • اسپیریدر های انگشتی (Finger spreader)
  • پلاگر های انگشتی (Finger pluggers)
  • فایل های (Lentulo spiralfiles)
  • فایل های خارج کردن قطعات شکسته (Broken instrument retrieval files)
  • کیت درمانیMasserans  
  • کیت درمانی پست و کور (Post and Core kit)
  • کاوشگر اندونتیک
  • Apex locator(ریشه یاب)
  • میکروسکوپ