در جلسه قبلی از دوره آموزش دستیاری دندانپزشکی دو مورد از علائم حیاتی بیمار که درجه حرارت و نبض بودند بررسی شد. در این جلسه به گرفتن علائم حیاتی دیگر که فشار خون و تعداد تنفس هستند توسط دستیار دندانپزشک می پردازیم.
بررسی علائم حیاتی بیمار
تنفس
تنفس همان عمل دم و باز دم انسان است که در عمل دم اکسیژن گرفته می شود و عمل بازدم مواد زائد خود که همان دی اکسید کربن است را پس می دهد.
تنفس در افراد بالغ
تنفس در افراد بالغ بین 10 تا 20 تنفس در هر دقیقه است.
تنفس در کودکان و نوجوانان
تنفس در کودکان و نوجوانان بین 18 تا 30 تنفس در هر دقیق است.
ما باید شرایط سنجس تنفس را با توجه به عمق آن، سن و علائم و مریضی هایی که بیمار دارد انجام دهیم و همه این موارد را در سنجش تنفس لحاظ کنیم. به عنوان مثال کسی که آسم یا به کل مشکل تنفسی دارد فواصل بین نفس های او بیشتر از افراد عادی است و گاهی اوقات بسته به شرایط فرد عمق تنفس او بیشتر یا کمتر است.
زمانی که می خواهیم علائم تنفس بیمار و یا حتی فشار خون او را بررسی کنیم بیمار باید در شرایط عادی و بدون هیچ نوع فشاری روی بدنش باشد که به نفس نیافتاده باشد. بنابراین بیمار باید در حالت مستقیم و راحت قرار گرفته باشد.
فشار خون
فشار خون پیچیده ترین علائم حیاطی را دارد. گرفتن فشار خون توسط دستیار دندانپزشک به دلیل سختی و اهمیتی که دارد باید با تمرین های متعدد انجام شود تا نتیجه بهتری حاصل گردد.
فشار خون دو قسمت مهم دارد به نام های سیستول و دیاستول . سیستول مربوط به حفره سمت چپ قلب می شود که خون را به درون قب مپمپاژ می کند و عدد بزرگ تر است. دیاستول به حالت استراحت قلب گفته می شود که از خون با اکسیژن کافی پر شده است و عدد کوچک تر است. به عنوان مثال زمانی که سیستول 129 و دیاستول 82 است ما می گوییم فشار فرد مورد نظر 12 روی 8 است.
فشار نرمال برای همه افراد در همه سنین و کسانی که بیماری های قلبی یا از این قبیل دارند یکسان نیست و با توجه به شرایط جسمانی شان است. زمانی که فشار فرد با توجه به سن و شرایط جسمانی او بالا تر یا پایین تر از حد نرمال است، با تجویز پزشک با دارو های خاص کنترل می شود.
دستگاه فشار خون که مختص به این موضوع است شامل چند مدل است.
اولین دستگاه استتوسکوپ است. این دستگاه صدای ضربان قلب را واضح تر می کند تا به راحتی بتوانیم سیستول و دیاسول مان را مشخص کنیم. دستگاه فشار خون را در قسمت براکیال قرار می دهند. این دستگاه برای سنجش خونی است که به داخل شریان ها پمپ می شود.
دیگر دستگاه گرفتن فشار خون برای گرفتن علائم حیاتی بیمار، دستگاه اسفیگمومانومتر است. که یک قسمت آن روی بازو، سه انگشت بالا تر از محل خم شدن آرنج بسته می شود و با قسمتی دیگر باد می شود که در روی قسمت سوم این دستگاه درجات مربوط به فشار خون که نشان می دهند سیستول و دیاستول در اعدادی هستند مشخص می شود. این دستگاه یک نوع دیجیتال هم دارد که تفاوتش این هست که خود دستگاه به اندازه کافی باد می کند تا فشار دقیق تری با سهولت بیشتر را ثبت کند. که بیشتر کلینیک ها در حال حاضر با این نوع فشار سنج ها مجهز شده اند.
نکته: نکته مهم در گرفتن فشار خون با این دستگاه این است که شلنگ خروجی از بازوبند دستگاه باید رو به بیرون و خود شما باشد. یعنی کنار دست و رو به داخل نباشد تا سنجش ما نتیجه درستی داشته باشد.
دو ستگاه از شایع ترین دستگاه های فشار سنج هستند.
سوال: برای گرفتن فشار خون چه مقدار باید در بازو بند هوا پر شود ؟
پاسخ: برای این کار ابتدا شریان براکیال را لمس می کنیم و نبض بیمار را برای 30 ثانیه می گیریم و آن را در دو ضرب می کنیم تا میزان نبض بیمار در یک دقیقه بدست بیاید، سپس 40 میلی متر جیوه به آن اضافه می کنیم. به این صورت مقدار دقیقی که نیاز است بازئبند از هوا پر شود بدست می آید.
برای گرفتن فشار خون هم مانند دیگر علائم حیاتی بیمار باید اطمینان حاصل کنیم که بیمار در شرایط نرمال و بدون فشار است تا نتیجه سنجش علائم حیاتی او با دقت بیشتری انجام شود.
در این جلسه و جلسات قبلی از دوره آموزش دستیاری دندانپزشکی ما متوجه شدیم که پرونده بیمار را چگونه پر کنیم و علائم حیاطی او را چگونه به درستی بگیریم.
کلیه علائم حیاتی گفته شده برای یک دستیار دندانپزشک از اهمیت بالایی برخوردار است به این دلیل که به صورت مستقیم به جان فرد مربوط می شود و قبل از هر بار درمان باید از بیمار گرفته شود.
دیدگاهتان را بنویسید