تشخیص ، چکاپ دندانپزشکی اولیه و چالش های آن که در کلینیک دندان پزشکی مدرن به آن می پردازیم.
مصاحبه با آقای دکتر حامی در زمینه تشخیص و چکاپ دندان پزشکی
دکتر محمد حامی دندانپزشکی عمومی را از سال 1365 الی 1371 در دانشگاه علوم پزشکی مشهد گذرانده اند و بعد در دانشگاه آزاد اصفهان در رشته ایمپلنت ادامه تحصیل داشته اند، تقریبا سابقه ی کار حدود 28 سال را در مراکز مختلف دارند.
سوال: مراجعه کنندگان تمایل دارند که با بخش تشخیص، چکاپ دندان پزشکی و ویزیت اولیه بیشتر آشنا شوند، ما باید ضرورت چکاپ دندان پزشکی ماهانه و یا ویزیت اولیه قبل از اجرای درمان را برای آن ها شفاف کنیم و عملا عملیاتی را انجام دهیم که در این زمینه آگاهی بیشتری پیدا کنند و قبل از اجرای درمان خودشان خواهان یک چکاپ کلی باشند . خیلی از بیماران فقط برای دندانی که درد دارد و یا شکسته و می خواهند عملیاتی بر روی آن دندان انجام دهند به کلینیک ها مراجعه میکنند؛ آیا به صلاحشان می باشد که یک چکاپ کلی هم انجام دهند ؟
پاسخ: پاسخ این سوال در دو قسمت داده می شود، قسمت اول درباره اهمیت تشخیص و معاینه اولیه می باشد، مثالی که وجود دارد این است که سال ها پیش روزهای اول شروع کار دندانپزشکی ، بیماری از همکار من بخاطر رفت و آمد زیاد گله داشت و همکارم از من خواست که درباره یکی از دندان ها نظری دهم که بیمار پوسیدگی سطحی دندان داشت که تا حدی بیمار را اذیت می کرد و نسبت به سرما و گرما حساس شده بود، همکار من برای ترمیم دندان بیمار اقدام کرده بود اما با درمانی که انجام شده بود مشکل آن فرد برطرف نشده بود و همکارم کار را برای جلسات دوم و سوم هم تکرار کرده بود ؛
یعنی چون بیمار هنوز مشکلش برطرف نشده بود همان پوسیدگی را مجددا ترمیم کرده بود!
با این حال هنوز مشکل برطرف نشده بود، وقتی من بیمار را معاینه کردم و گونه ی بیمار را کنار زدم در سطح کناری گونه و سطح باکال دندان یک پوسیدگی سرویکالی خیلی عمیق بود که از چشم همکارم مخفی مانده بود که همین عامل درد و ناراحتی آن بیمار شده بود، در واقع با کمی دقت بیشتر می توانست از مراجعه های مجدد بیمار و هزینه های زیادی که برای درمان مجدد صرف شده بود و نیز صرف وقتی که هم برای بیمار و هم برای دندانپزشک ایجاد شده بود پیشگیری کرد.
از زمانی که بیمار به دندانپزشک مراجعه می کند و مشکلش را با دندان پزشک مطرح می کند در حقیقت هم بیمار و هم دندانپزشک در ابتدای یک مسیر قرار می گیرند که هدف انتهایی این راه تشخیص و برطرف کردن مشکل می باشد .
اگر در این مسیر در همان چکاپ دندان پزشکی دکتر دید علمی خود را حفظ کند خیلی راحت تر و سریع تر می تواند به نتیجه برسد، برای داشتن یک دید علمی لازم است در قدم اول اطلاعاتی را جمع آوری کنیم، این جمع آوری اطلاعات از همان لحظه ای که بیمار وارد کلینیک می شود، حتی راه رفتن و قدم زدن و نحوه نشستن بیمار در کلینیک روی یونیت دندانپزشکی ، همه ی این موارد میتواند اطلاعاتی مفید برای دندانپزشک باشد .
بعد از چکاپ دندان پزشکی دندانپزشک با معاینه دقیق این اطلاعات را کامل می کند، گاهی لازم است که اطلاعات تکمیلی به وسیله رادیوگرافی ها و حتی توسط آزمایشاتی تکمیل شود و بعد از کامل شدن اطلاعات، دندانپزشک می تواند این اطلاعات را تحلیل کند و طرح درمان مناسب را ارائه دهد، هر چه این مسیر جمع آوری و تحلیل اطلاعات در چکاپ دندان پزشکی دقیق تر و کامل تر انجام شود بعدا در ارائه خدمات دندانپزشکی و درمان هر دو طرف راحت تر هستند و زودتر به نتیجه می رسند.
پس برداشت ما از مثال شما و دیدی که شما در این زمینه انتقال می دهید این می باشد که اولا در بخش تشخیص باید دقت کامل و چکاپ دندان پزشکی تمام نواحی دندانی صورت گیرد، یعنی لزوما اگر مراجعه کنده ما برای یک دندان مراجعه می کند باید اجازه گرفت و کلیه دندان ها را چک کنیم که آن فقط به نفع خود بیمار می باشد و دوما این که یک تشخیص خوب باعث می شود که نتیجه درمان به نفع بیمار باشد و رفت و آمد های بیمار و درمان های مجدد بیمار را کمتر کند.
سوال: لزوما خیلی از بیماران خصوصا در چکاپ دندان پزشکی از شما سوال می پرسند که آیا شما جراح من هستید؟ صفر تا صد کار من را شما انجام می دهید؟ این به چه صورت می باشد؟ چگونه می توانیم این افراد را توجیه کنیم که این لاین تشخیص است و شاخه های دندانپزشکی به 13 یا 14 رسیده که در بخش تشخیص همین بخش ارجاع را انجام می دهیم می باشد؟
پاسخ: نه تنها در بخش دندانپزشکی در سایر رشته های پزشکی هم همه ی کارها خیلی تخصصی تر انجام می گیرد، بلکه مسئله ی تشخیص بیماری های دهان و دندان هم یکی از رشته های تخصصی می باشد اما چون خیلی درسال های گذشته در کشور ما به این مسئله اهمیت داده نمی شد، از طرف مردم هم خیلی جدی گرفته نشده است. ولی تشخیص اولیه می تواند به صورت کاملا تخصصی انجام گیرد، البته تخصصی از آن لحاظ که دید آن دندانپزشک نسبت به بیماری های مختلف دهان و دندان و هم بیماری های که شامل نسوج نرم می شود و هم نسوج سخت و تجاربی که در آن زمینه دارد می تواند خیلی راهگشا باشد و برای مشخص کردن طرح درمان و حل مشکل بیمار آن تجربه، دید و اطلاعات می تواند موثر باشد.
سوال: از بعد دندانپزشکی که در لاین تشخیص سر و کار دارد و مشکل دهان و دندان را در افراد جامعه بررسی می کند، در چه قسمت هایی احساس می کنید که این مشکل خیلی حاد می باشد؟ و عملا در اکثر افراد دیده می شود و در چه زمینه های کمرنگ می باشد و فکر می کنید چه اقداماتی را برای سلامت خود بیشتر باید رعایت کنند؟
پاسخ: اجازه دهید کمی به آمار اهمیت دهیم ، تعداد زیادی از مراجعه کنندگانی که به دندانپزشکی مراجعه میکنند، از هزینه زیاد دندانپزشکی گله مند هستند و شاید خیلی وقت ها درمان ها را بخاطر هزینه های زیادی که دارد به زمان دیگری موکول می کنند، این دقیقا کاری است که نباید انجام دهند و هر چه درمان دندانپزشکی به زمان دیگری انداخته شود، کار دندانپزشکی هم سخت تر می شود .
هر چه مشکل دندانی زودتر تشخیص داده شود و برای آن اقدام شود خیلی آسان تر، راحت تر و با صرف هزینه و وقت کمتری می توان آن کار را انجام داد.
بنابراین پیشنهاد می شود همه به طور سالیانه حداقل دو بار مراجعه داشته باشند و چکاپ دندان پزشکی انجام دهند؛ ممکن است خیلی از مسائل و مشکلاتی وجود داشته باشد که خودشان از آن غافل هستند، چون خیلی از پوسیدگی ها وقتی خیلی پیشرفت می کند و دیگر کار از کار میگذرد علایمش ظاهر می شود و آن زمانی می باشد که هزینه های درمان هم خیلی بالا رفته است که اگر ابتدای آن مسئله و مشکل مراجعه کنند حتی اگر ظاهرا مشکلی هم نداشته باشد و خودشان هم متوجه نشده باشند ؛ یک دندانپزشک در ابتدا با دقت کامل آن مشکل را تشخیص میدهد و می تواند مانع از پیشرفت آن و درمان سریع و کم هزینه تر شود.
در حال حاضر یکی از رشته های تخصصی ما در دندانپزشکی پیشگیری و دندانپزشکی اجتماعی می باشد که متاسفانه با اینکه در کشور ما کارهای پیشرفته و پیچیده دندانپزشکی مثل ایمپلنت یا جراحی های خیلی سنگین، نسبتا خیلی عالی انجام می شود ولی به کارهای پیشگیری آن طور که باید اهمیت داده نمی شود.
خیلی از وقتها بچه ها و حتی خانم های باردار و افراد میانسال سوال می پرسند که من چه چیزی بخورم که برای دندان هایم خوب باشد؟ این سوال را باید در دوران جنینی یک مادر از دندانپزشکش بپرسد، چون در آن موقع تغذیه مادر می تواند روی شکل گیری دندان ها و استحکام آن ها نقش تاثیر گذاری داشته باشد . در زمینه پیشگیری صحبت بسیار می باشد که هم دندانپزشکان و هم بیماران باید توجه بیشتری در این زمینه داشته باشند.
سوال: اصول چکاپ دندان پزشکی به چه صورت می باشد و هر چند وقت یک بار باید چکاپ صورت گیرد؟ و در چه بازه ی زمانی شرایط دهانی تغییر می کند؟
پاسخ: بهتر است که حداقل هر 6 ماه یک بار این چکاپ صورت بگیرد .
سوال: خیلی از خانم های باردار برای بخش تشخیص و چکاپ به دلیل اینکه نکند به درمان های نیاز داشته باشند، یا ممکن است دردهای دندانی داشته باشند اما به دلیل بارداری مراجعه نمی کنند، این به چه صورت می باشد؟
پاسخ: خانم هایی که در آینده نزدیک قرار است مادر شوند، سه ماهه دوم بارداری یعنی از شروع ماه چهارم تا پایان ماه ششم از لحاظ کارهای دندانپزشکی هیچ منعی ندارند یعنی خیلی از کارهای دندانپزشکی را بدون هیچگونه نگرانی می توانند انجام دهند .
ما خیلی وقت ها از خانم هایی که نوزادشان تازه به دنیا آمده و شرایط دندانی خوبی ندارند، سوال می پرسیم شما که دارای سن کمی هستید چرا شرایط دهانی تان به این سمت و سو رفته است، دقیقا اشاره به دوران بارداری می کنند که اشتباه است و با چکاپ های دوره ای قبل از بارداری و حتی در دوران بارداری یک سری از درمانها را می توانیم انجام دهیم که اجازه ندهیم شرایط بحرانی برای دهان و دندان به وجود آید.
سوال: کلینیک دندان پزشکی مدرن را چگونه جایی می بینید؟
یکی از دلایلی که در کلینیک دندان پزشکی مدرن قرار گرفته ام همین اهمیتی است که مدرن برای تشخیص اولیه قائل است.
طی این 27 یا 28 سال گذشته جاهای مختلفی کار کرده ام، ولی کلینیک دندان پزشکی مدرن را از این لحاظ که به معاینه اولیه اهمیت می دهد انتخاب کرده ام و متوجه شده ام که به اهمیت این موضوع پی برده اند که موضوع معاینه اولیه چقدر می تواند در تسهیل درمان برای بیماران موثر باشد.
سوال: انتقادهای مثبت و نقاط قوت و ضعف کلینیک مدرن را بیان کنید؟
پاسخ: همیشه دیدگاه مثبت دارم و معتقدم که اگر نقاط مثبتی وجود دارد آن ها را باید تقویت کرد. با تقویت کردن نقاط مثبت ، نقطه ضعف ها خواه ناخواه کمرنگ می شود و از بین می رود .
نقاط قوت کلینیک مدرن :
یکی از نقاط قوت اهمیتی است که به معاینه اولیه داده می شود و آزادی عملی که به دندانپزشک در کلینیک دندان پزشکی مدرن داده می شود،
وقتی که بیمار مراجعه می کند به دلیل اینکه برای معاینه اولیه هزینه ای پرداخت نمی کند حتما هیچ اشتغال فکری از نظر مالی نه دندانپزشک و نه بیمار ندارند و در یک جو دوستانه و راحت بدون اینکه اضطرابی برای دیدن بیماران بیشتر داشته باشد شروع می شود. بیمار خیلی راحت مشکلات خود را مطرح می کند و ما هم سعی می کنیم تا آن جا که ممکن است با حوصله ی زیاد تمام مشکلات را گوش دهیم، چون در حقیقت اطلاعاتی مربوط به مسائل دندانی که خود بیمار دارد داده می شود و ما آن اطلاعات را جمع آوری کرده و در نهایت تصمیم میگیریم که چه طرح درمانی برای بیمار اجرا کنیم.
البته گاهی اوقات نیاز به اطلاعات بیشتری می باشد و به بیمار گفته می شود که رادیوگرافی های تکمیلی یا نظرات و مشاوره های تخصصی از بقیه همکاران که باید صورت گیرد و بعد از آن ما طرح درمان قطعی را مشخص می کنیم.
یکی از نقاط قوت دیگری که در کلینیک دندان پزشکی مدرن وجود دارد این است که این کلینیک مدرن به خاطر جو ویژه ای که دارد، همکاران در تخصص های مختلف با هم کار می کنند، وقتی کیس های پیچیده و مشکلی پیش می آید، امکان اینکه همه با هم همکاری کرده و همفکری داشته باشند خیلی زود فراهم می شود. گاهی اوقات بیمارانی که برای انجام ایمپلنت یا جراحی یا گذاشتن فیکسچر نزد یکی از متخصصین رفته اند بعد برای گذاشتن پروتز ناچار شدند که به متخصص دیگری مراجعه کنند؛ این ها همه مشکلات زیادی را برای بیمار از نظر صرف وقت، نوبت گیری و پرداخت هزینه ایجاد میکند آن هم در دوره ای که زمان برای مردم اهمیت زیادی دارد که می تواند فاکتورهای آزار دهنده ای باشد .
در کلینیک دندان پزشکی مدرن این شرایط طوری فراهم شده است که متخصصین در کنار هم کار می کنند، حتی لابراتور تخصصی در خود محیط کلینیک مدرن داریم که دسترسی به آن بسیار ساده است .
دیدگاهتان را بنویسید