دندان آهکی واژه ای است که شما عزیزان به کار میبرید تا شرایط دندانی خود را در یک کلینیک دندانپزشکی توضیح دهید ، در واقع دندان آهکی یک واژه علمی نمی باشد یعنی در هیچ یک از کتاب های دندانپزشکی این واژه و اصطلاح را پیدا نمی کنید، ، در واقع شما در گفته ها می گویید که دندان های من آهکی هستند و یا در هنگام غذا خوردن دندان هایم خرد میشوند و میریزند و مرتبا و پی در پی درباره دندان های مختلف این اتفاق می افتد. برای بررسی کامل موضوع دندان آهکی با ما همراه باشید:
گاهی اوقات اشاره می کنید که در کل خانواده و فامیل موضوع دندان آهکی وجود دارد و می گویید که ما خانوادگی دارای دندان های آهکی هستیم ، معمولا اشاره می کنید که پدر و مادر من به همین علت خیلی زود دندان هایشان را از دست دادند و مجبور شدند در سنین نه چندان بالا از دندان های مصنوعی استفاده کنند و من نمی خواهم این اتفاق برایم بیوفتد ،برای پیشگیری چه کاری باید انجام دهم ؟
در این مشکلاتی که شما به آن اشاره می کنید چند نکته وجود دارد :
1- به ارثی بودن این موضوع اشاره کنید و اینکه می خواهید بدانید که چطور از بوجود آمدن دندان آهکی مسئله پیشگیری کنید.
2- موضوع دیگری که معمولا از سمت شما گفته میشود این است که به یک دندانپزشک مراجعه کردم ، خیلی بی انصاف بود و دندان های من حفرات خیلی کوچک و ریزی داشتند و حتی درد نداشتند ولی دندانپزشک بافت زیادی از دندانم را برداشت ، دندانم را عصب کشی کرد و حالا دندانم ضعیف شده و در واقع دندانپزشک خطایی انجام داده است .
با ما همراه باشد تا به جواب سوالات خود برسید
مفهوم دندان آهکی چیست ؟
معمولا بیماران منظورشان از دندان آهکی این است که زمانی که غذا می جوند ناگهانی دندانی که قبلا هیچ علامتی از پوسیدگی نداشته است خرد شده است قسمتی از آن کنده شده یا حالت پودر مانند پیدا می کند و حفره می شود ، اما چرا این اتفاق می افتد ؟
دلیل دندان آهکی و پوک شدن دندان ها چیست ؟
جواب این سوال تنها یک کلمه می باشد آن هم پوسیدگی دندان می باشد .
اما چرا هیچ علامتی قبل از آن حس نمی شود ، آیا نباید پوسیدگی دندان علامت هایی داشته باشد مثلا دندان به سرما ، گرما و مزه ها حساس شود یا اینکه ناراحتی و ایجاد یک حفره را احساس کنیم ؟ یا زمانی که در آینه نگاه میکنیم متوجه سیاهی ، حفره یا بد شکلی در دندان شویم ؟
در بعضی مواقع درست است و باید این روند دیده شود که بعد ما متوجه پوسیدگی دندان می شویم و برای درمان مراجعه می کنیم ،
اما گاهی اوقات پوسیدگی از سطحی خاموش پیش می رود و هیچ علامتی را از خود نشان نمی دهند که البته دندانپزشکان می توانند علت پوسیدگی های این چنینی را کشف کنند ولی خود بیماران متوجه این پوسیدگی ها نمی شوند .
آیا مشکل دندان آهکی به ژنتیک مربوط است و ارثی می باشد؟
مثال : جاهایی که سطح زمین خیلی عادی و طبیعی می باشد و هیچ علامت و نشانه ای وجود نداشته ولی در زیر سطح زمین یک چاه خیلی بزرگ وجود دارد که مواد زیر لایه سطحی زمین را شسته و ناگهان آن قسمت از زمین فروکش کرده و شما یک گودال چند کیلومتری خیلی عظیم را مشاهده میکنید .
این روند خیلی آرام پیشرفت کرده و هیچگونه علامتی بر روی سطح زمین نداشته و ناگهان یک وزن کوچک را نتوانسته تحمل کند ، چون لایه سطحی ساپورت خود را از دست داده و ناگهان زمین فروکش کرده است .
در مورد دندان هم در اینگونه موارد همچین اتفاقی می افتد ؛ لایه بیرونی دندان از یک لایه مینا تشکیل شده که بسیار سخت و متراکم و فشرده و تقریبا نفوذناپذیر است اما زیر این لایه مینا در واقع عاج دندان وجود دارد ، عاج یک لایه متخلخل می باشد که مانند یک اسفنج فشرده است که در واقع هرچه از سطح به عمق می رویم فشردگی کمتر می شود و حفراتی که در اسفنج وجود دارند بزرگ تر می شوند .
بنابراین عاج به نسبت مینای دندان از تراکم و استحکام کمتری برخوردار می باشد که هر چه از لایه سطحی به لایه عمقی بیشتر پیش میرویم این تراکم و استحکام کمتر می شود .
مینای دندان سفید ، خیلی محکم و خیلی استوار می باشد اما عاج دندان زرد رنگ و پر از الیاف عصبی و در واقع خیلی حساس و آسیب پذیر نسبت به پوسیدگی می باشد .
در واقع مینای دندان به عنوان سپری برای دندان می باشد برای اینکه از دندان و بافت های زیرین و همچنین از عاج که بسیار آسیب پذیر می باشد محافظت می کند و نسبت به نفوذ باکتری ها بسیار مقاوم می باشد .
اما زمانی که باکتری ها به هر دلیلی به داخل مینای دندان نفوذ می کنند نقطه ای را سوراخ می کنند و از همان جا کانالی تشکیل می دهند به داخل عاج دندان می رسند و از آنجایی که مینای دندان سخت می باشد ، مقاومت می کند و به باکتری ها اجازه نمی دهد آن حفره کوچک گسترش پیدا کند اما به محض اینکه باکتری ها از مینا رد می شوند و به آج دندان می رسند ناگهان با یک بافت نرم مواجه می شوند که می توانند به سرعت آن را تخریب کنند ، دقیقا مثل همان زمین که از زیر املاح شسته و خالی شده بود همان اتفاق درباره دندان می افتد .
نهایتا در اثر خوردن و جویدن یک لقمه معمولی غذا آن قسمت از دندان شکسته و خرد شده و احساس کردید که دندان شما پوک بوده است .
در واقع آن اتفاق که افتاده همان شروع پوسیدگی بوده که می تواند با بهداشت دهان از این اتفاق پیشگیری شود ،
پس بنابراین علت وجود دندان های آهکی فقط باکتری ها و پوسیدگی دندان ها می باشد و به بدشانسی و ژنتیک ربطی ندارد ، البته ژنتیک دارای نقش مختصری می باشد یعنی بعضی ها دارای دندان های با مقاومت کمتر و مستعد تر به پوسیدگی می باشند اما با رعایت نکات بهداشتی حتی می توان ژنتیک خود را تحت تاثیر قرار دهید و از بروز پوسیدگی و وجود دندان های آهکی جلوگیری کنید .
چرا دندان های من با وجود رعایت بهداشت بازهم پوک میشوند ؟
چند نکته وجود دارد، اولا که آیا مسواک زدن و نخ دندان کشیدن شما موثر می باشد یا خیر ؟ بهداشت دهان و دندان شامل چند مرحله می شود ، استفاده موثر و درست از مسواک ، استفاده موثر و درست از نخ دندان ، استفاده از دهان شویه فلوراید برای اینکه ساختار دندان ها مقاوم شود و ویزیت و چکاپ 6 ماه یک بار و سالی یک بار دندانپزشکی ؛برای اینکه ضعف ها را تشخیص دهند و خیلی سریع درمان کنند و از پیشرفت آن جلوگیری کنند ، از طرفی آیا شما از دندانپزشکتان در چکاپ های دوره ای مشاوره می خواهید و آیا از آن ها نظر خواهی می کنید که اقدامات بهداشتی شما موثر می باشد و آیا موفق شدید که پلاک ها را کاملا از سطح دندان ها پاک کنید ؟یا مسواک زدنتان موثر نیست و باید روشتان را عوض کنید باید آموزش ببینید و یک بازنگری نسبت به این قضیه داشته باشید ، مطمئنا اگر همه این ها رعایت شود شما موفق خواهید شد حتی به ژنتیک خود غلبه کنید و اگر دندان های ضعیفی هم دارید باعث سلامتی دهان و دندان خود شوید و بافت های دندانتان را سالم نگه دارید .
اما یک موضوع دیگری که وجود دارد اینکه چرا دندان های من پی در پی در حال ریختن و پوک شدن می شوند .
نکته این است که ما از 6 ماه بعد از تولد دندان هایمان شروع به رویش می کند در واقع ابتدا در 3 سال اول زندگی دندانهای شیریمان کامل می شوند و از 6 سالگی دندان های دائمی شروع به رویش می کنند ، نقش بهداشت در دوره ی دندان های شیری (از 6 ماهگی که در واقع اولین دندان شیری در داخل دهان یک نوزاد رویش پیدا می کند) و بهداشت دندان در هنگام رویش اولین دندان های دائمی ما (اوایل 6 سالگی) نقش خیلی مهمی دارند در اینکه در آینده ما دندان های سالمی داشته باشیم.
اگر در آن دوران حواسمان به دندان ها نبوده و مثلا از 18 یا 20 سالگی متوجه اهمیت موضوع شدیم و شروع کردیم به رعایت کردن بهداشت در واقع دیر عمل کردیم ، پوسیدگی ها استعدادشان از آن زمان شروع شده در واقع استارت پوسیدگی در سنین پایین تر ایجاد شده و حالا در سن 25 یا 28 سالگی ما متوجه می شویم که دندان هایمان پی در پی دچار این مشکل می شوند .
موضوع بعدی که عنوان می کنید که در واقع دندانپزشک من منصفانه عمل نکرده و بافت زیادی از دندانم را برداشته است
در مورد عصب کشی خیلی وقت ها دندان ها درد و علائمی ندارند اما پوسیدگی به عصب رسیده و دندانپزشک مجبور می شود دندان شما را عصب کشی کند پس چکاپ دوره ای دندان ها بسیار اهمیت دارد که اگر پوسیدگی شروع شده باشد و هنوز شما متوجه آن نشده اید و در آج شما خیلی گسترش پیدا نکرده است آن را کشف می کند و سریعا ترمیم می کند تا وسعت پیدا نکند و دندان بافت زیادی را ازدست ندهد .
موضوع بعدی همان توارث می باشد ؛ آیا ژنتیک در این زمینه نقش دارد ، اگر ندارد پس جرا در یک خانواده این موضوع تکرار می شود ؟
در واقع این نقش توارث نیست ، ما یک نقص ژنتیکی داریم در دندان ها ، در واقع دو بیماری هستند به اسم آمیلوژنزیس ایمپرفکتا و دنتینوژنزیس ایمپرفکتا در این دو مورد خاص بافت دندان ها بسیار ضعیف هستند و بافت طبیعی دندان ها وجود ندارد و استحکام در مینا و عاج دارای ضخامت کم است ، حتی در بعضی افراد مینا یا عاج وجود ندارد بنابراین دندان ها مستعد خرد شدن ، پودر شدن و ریختن هستند ولی این موارد خیلی نادر هستند ضمنا از همان ابتدای رویش دندان ها این قضیه کشف می شود ، چون دندان ها اصلا در این بیمار ی ها شکل و رنگ طبیعی ندارند و این غیر طبیعی بودن و حساس بودن باعث می شود که بیمار به دندانپزشک مراجعه کند و از همان ابتدا این نقص ژنتیکی وجود دارد و بیمار از همان ابتدای کودکی درگیر درمان های خاص و تخصصی می شود .
بنابراین وجود پوکی دندان و سستی آن ها در سنین بالا نقش ژنتیکی و توارثی چندانی ندارند اما اینکه در یک خانواده تکرار می شود به دلیل الگوهای بهداشتی و رفتاری خانواده می باشد . وقتی سطح آگاهی کل خانواده در مورد بهداشت دهان و دندان در یک حد خاصی باشد مسلما عادات غذایی و بهداشتی یکسان و تقریبا شبیه به هم می باشد و بنابراین این الگوهای پوسیدگی در افراد خانواده می تواند تکرار شود .
دیدگاهتان را بنویسید